27 Ocak 2014 Pazartesi
Cevri Kalfa Sıbyan Mektebi
Sultanahmet Divan yolu üzerinde bulunan Cevri Kalfa Sıbyan Mektebi,yani geçm,ş zamanların ilkokulu Osmanlıda misaline hiç rastlamadığımız bir yapıdır.Mimarisinden dolayı değil,adandığı kişiden dolayı,çünkü hayrat bir saray kalfası için yapılmıştır.Bir padişahın eşi yada validesi adına hayrat yaptırması olağan bir durumdur ancak bir cariye için yapılması alalade bir durumdur.Osmanlı tarihi gerileme dönemiyle beraber pekçok isyanla karşı karşıya kalmıştı,üstelik sadece uzak topraklarında değil,pekçok kez padişahın hal edilmesi ya da katl edilmesiyle sonlanacak isyanlar imparatorluğun kalbi payitahtta da yaşanıyordu.Padişahların mutlak güçleriyle at sırtında fütühat illerinde dolaştıkları devirler gerilerde kalmıştı,artık padişahlar imparatorluğun önlenemez ve acılı dağılma sürecine girdiği döneme açılan zaman kapısının araladığı eşikte tedirgin bekliyorlardı.Yine dağılanları toplama telaşıyla yapılan yenilikler sonucu çıkan isyanda 3. Selim katledilmiştir.Hassas,şair,musikişinas padişah tarihçi Cevdet Paşa'nın aktardığına göre katillerine elindeki ney ile direnmeye çalışmıştır. Sabık padişah cellatlarıyla sarayın bir odasında boğuşurken tahtın diğer varisi 2. Mahmut'u öldürmek için başka birirleri yola koyulmuştur bile,ancak hiç umulmadık birinin çabası genç şehzadeyi mutlak bir ölümden kurtarır.2.Mahmut'un dadısı Cevri Kalfa suikastçıların yüzlerine mangal küllerini savurarak onları biran şaşkınlığa uğratınca yardımcıları 2.Mahmut'u Topkapı Sarayı'nın çatısına kubbelerin arasına saklamışlardır. Vapura bindiğimde ne vakit sarayburnu ve ardındaki Topkapı Sarayı'nın kubbeli silüetini görsem aklıma hep ölümden kaçmak için kubbelerin arasına saklanmış genç şehzade gelir.Sonra yüzümü biraz sola eski Bizans surlarına doğru çeviririm,hayal ettiği şehri almak için günlerce bu surları top ateşine tutan kadim bir imparatorluğu ele geçirip yeni bir çağ başlatan geç padişahı düşünürürm..Neyse 2. Mahmut'un şansı yaver gider ve 3.Selim'i kurtarmaya gelen Alemdar Paşa ve adamları sayesinde kubbelerden inerek tahta çıkar.Minnettarlığının göstergesi olarakda kendini cellatların önüne atan Cevri kalfa için bu sıbyan mektebi ve çeşmesini yaptırır.Topkapı Sarayı nda yeni doğan şehzade ve sultanların altın bir beşiğe konularak harem halkına tanıtıldığı bu yüzdende altın yol adını almış olan alanda bulunan sütannelerine ait odada bu fedakarlığın hatırına Cevri Kalfa Dairesi olarak anılır... Kim demiş tarih sıkıcıdır diye ,heyecanlı bir filmin sahnelerini aratmayacak bu olay tarihin çoğunlukla şaşırarak okuduğumuz sayfaları arasında sararır,arada birileri onları okusun diye bekleyerek.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder